วันอาทิตย์ที่ 11 พฤษภาคมนี้ ตั้งแต่เวลา 08.00 -17.00 น. จะมีการเลือกตั้งเทศบาล  ซึ่งถือเป็นการเลือกตั้งระดับท้องถิ่น ที่เป็นหน่วยย่อยลงมาจากองค์การบริหารส่วนจังหวัด  เรียกได้ว่า เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตชุมชนเมืองก็ว่าได้ มีความใกล้ชิดกับประชาชนระดับเมือง ตำบล  

ตามข้อกฎหมายองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นนั้น  เมื่อท้องถิ่นใดมีสภาพอันสมควร ยกฐานะเป็นเทศบาลให้จัดตั้งท้องถิ่นนั้นเป็นเทศบาล 

ปัจจุบันการปกครองส่วนท้องถิ่นแบบ เทศบาล แบ่งออกเป็น 3 ประเภท  ขึ้นอยู่กับจำนวนประชากรและรายได้ของเทศบาล ดังนี้

1. เทศบาลตำบล (ทต.) ได้แก่ ท้องถิ่นซึ่งมีประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะเป็นเทศบาลตำบล มีรายได้พอควรแก่การปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายกำหนด

2. เทศบาลเมือง (ทม.) ได้แก่ ท้องถิ่นที่เป็นที่ตั้งศาลากลางจังหวัดหรือท้องถิ่นที่มีประชากรตั้งแต่ 10,000 คนขึ้นไป มีรายได้พอควรแก่การปฏิบัติหน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนด และซึ่งมีประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะเป็นเทศบาลเมือง

3. เทศบาลนคร (ทน.) ได้แก่ ท้องถิ่นที่มีประชากรตั้งแต่ 50,000 คนขึ้นไป มีรายได้พอควรแก่การปฏิบัติหน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนดและซึ่งมีประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะเป็นเทศบาลนคร

นี่เป็นการเลือกตั้งระดับท้องถิ่น ที่มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่า เลือกตั้งนายกอบจ. ทิ่เพิ่งผ่านไปเมื่อต้นปี 2568  อีกทั้ง ความเป็นนักการเมืองท้องถิ่น ล้วนมีส่วนสัมพันธ์กับการเมืองระดับชาติ ตั้งแต่การเลือกตั้งสส. โดยเฉพาะการจัดสรรงบประมาณมาบริหารท้องถิ่น ตั้งแต่ระดับจังหวัด อำเภอ  ตำบล หมู่บ้าน ที่บางพื้นที่ก็ถูกยกระดับเป็นเทศบาล ตามขนาดพื้นที่ และประชากร รายได้ ซึ่งในทางการเมือง อย่างที่ทราบกันดี การเข้าถึง และพัฒนา  ย่อมสร้างฐานคะแนนความนิยมอย่างปฎิเสธไม่ได้  

เนชั่นทีวี  ขอยกตัวอย่าง 10 อันดับท็อปเท็น เทศบาลนคร ที่ได้รับการจัดสรรงบประมาณปี 69 สูงสุด ซึ่งถูกบรรจุไว้ในร่างพ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2569  ที่เตรียมจะเข้าสู่ที่ประชุมสภาสมัยวิสามัญ ปลายเดือนพฤษภาคมนี้ มาไล่เรียงดูกัน 

10 อันดับ”เทศบาลนคร” จ่อคว้างบปี 69

1.เทศบาลนครหาดใหญ่               998,640,300     บาท         

2.เทศบาลนคร นครราชสีมา        951,604,100      บาท      *(ปี 68 เทศบาลนคร นครราชสีมา ได้รับการจัดสรรงบมาเป็นอันดับสาม  960,113,600 บาท  ) *         

3.เทศบาลนครขอนแก่น               941,874,000      บาท     *(ปี 68 เทศบาลนครขอนแก่น ได้รับการจัดสรรงบมาเป็นอันดับสอง  985,921,600 บาท  ) *     

4.เทศบาลนคร นครศรีธรรมราช   904,133,000     บาท         

5.เทศบาลนครอุดรธานี                 853,645,100     บาท       

6.เทศบาลนครนนทบุรี                  853,492,400     บาท     *(ปี 68 เทศบาลนครนนทบุรี ได้รับการจัดสรรงบมาเป็นอันดับหนึ่ง 1,033,344,400 บาท ) *    

7.เทศบาลนครเชียงใหม่               704,720,500     บาท          

8.เทศบาลนคร นครสวรรค์            662,830,900     บาท         

9.เทศบาลนครเชียงราย                643,229,700    บาท        

10.เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี        644,777,000     บาท         

ที่มา  :  ร่างพ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี2569 สำนักงบประมาณ

อัดฉีดงบ 69 ลงสู่ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 
 
ความน่าสนใจ การจัดสรรงบประมาณ เห็นได้ว่า สำนักงบประมาณ ยังได้ระบุไว้ในร่างพ.ร.บ.งบประมาณปี 2569 ในส่วน การจัดสรรงบประมาณให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ด้วยว่า “เพื่อให้การกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสอดคล้องกับหลักการ ตามพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ.2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ซึ่งมีวัตถุประสงค์ให้มีการกระจายอำนาจเพิ่มขึ้น และสอดคล้องกับแนวทางการปฏิรูป รายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อให้สามารถพึ่งพาตนเองได้  รวมทั้งการให้องค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่นพิจารณานำเงินนอกงบประมาณหรือเงินสะสมมาใช้สมทบงบประมาณรายจ่ายประจำปี เพื่อดำเนิน โครงการลงทุนในท้องถิ่นมากขึ้น 

จึงเห็นสมควร จัดสรรเงินอุดหนุนให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 จำนวน  389,727.1847 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจำนวน 11,182.0628 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 2.95 ทำให้ประมาณการรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่นำมาคิดสัดส่วนมีจำนวนทั้งสิ้น 859,479.3882 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 จำนวน 19,838.9230 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 2.36 และคิดเป็นสัดส่วนรายได้ท้องถิ่นต่อรายได้สุทธิของรัฐบาล (ไม่รวมเงินกู้) ร้อยละ 29.43

 นี่จึงเป็นคำตอบ การเลือกตั้งท้องถิ่น ซึ่งหมายรวมถึงการเลือกตั้ง นายกเทศบาล สำคัญไฉน